Arrantzaleen Museoa, itsasoko bizitzaren erakusleiho
Milaka urte dira Kantauri itsasoko olatuek Bermeo (Bizkaia) kolpatzen dutela. Antzinatik, itsasoari begira bizi den herria da, beraz.
Bermeoko Portu Zaharrak ez du jada garai batean ezagutu zuen joan-etorririk. Haren talaiatik, ordea, itsasoaren zabalari so jarraitzen dute, begirada zerumugan iltzatuta, “Han datoz!!!” eskultura-multzoa osatzen duten arrantzale-familiako kideek: aita itsasotik noiz etorriko zain daude. Hala, itxaronaldiaren larritasuna betikotuta geratu da portuaren gaineko behatokian.
Haien atzealdean, hiribilduaren ekialdean, Ertzilla dorrea ageri da, dotore. Erdi Aroan Bermeo harresitua defendatzen zuten 30 dorreetako bat da, gaur egun zutik dirauen bakarra, gainera. Inork ez omen daki nork eta noiz egina den. Adituek XV. mende amaierakoa izan daitekeela pentsatzen dute.
Portu Zaharraren gainean estrategikoki kokatua dago Ertzilla dorrea, portu txikiko labarraren gainean. Defentsa-elementuak dituen arren, dorretxea da, eta ertzillatarren etxebizitza izan zen.
Betebehar militarrez gain, hainbat funtzio bete izan ditu mendez mende: lonja moduan erabili zen, eta, arrantzaleen etxea izateaz gain, arrain-biltegia ere izan zen. 1944an, nazio-monumentu izendatu zuten, eta Bizkaiko Foru Aldundiak eskuratu zuen 1947an. Handik urtebetera, 1948an, Arrantzaleen Museo bihurtu zuten.
Bermeoko Arrantzaleen Museoan, gai asko daude ikusgai; hala nola kostaldearen eta euskal arrantza-portuen deskribapena; arrantzaleen bizimodua eta ohiturak; arrantzaleen gremio-elkarteak; arrantzarako eta nabigaziorako historian erabili izan diren itsasontzi eta teknikak, eta abar. Horiekin guztiekin batera, dorrearen eta bermeotarren historia ere agertzen da aretoetako batean islaturik.
Dorretxearen barrenean, museoa
Dorretxeko atea zeharkatuta, mendeetan itsasoak altzoan hartu dituen bizimoduak eta tresnak daude zain Arrantzaleen Museoan, lau solairutan atonduta. Beheko solairuan, itsasontzien bilduma dago: XX. mende hasierako bela-batelak, kostako arrantzarako motordun batelak, estropadetarako batelak edota sokak egiteko erabilitako makinak daude ikusgai, besteak beste.
Lehen solairuan, berriz, honoko hauek aurkituko ditu bisitariak: lonjetan arraina saltzeko erabilitako antzinako tresnak eta lonja horietan egiten ziren enkante-sistemen azalpenak; San Lazaroren irudi bat, Erdi Arokoa (hari erregutzen zioten arrantzaleek arrantza ona izateko, eta, hala ez zenean, jipoitu egiten zuten irudia); Cuvier-en balekumearen hezurrak sabaitik zintzilik; eta arrantzaleen lojen errepika bat.
Solairu bat gorago, bigarrenean, XX. mendeko lehen hereneko bakailao-ontzi baten kabina bat eta nabigazio-gela bat daude ikusgai.
Eta azken solairuan, aldi baterako erakusketak eskaintzen ditu museoak.
