Herriko eskola ttikia bukatu ondoren, ikasketak hiriko eskolan abiatu behar nituela, joan eta etorriak egiteko, aitatxi nuen betiko garraiolari zintzoa. Bere auto zaharrean sartzen nintzen, errege bat bezala atzeko aulkietan eseri eta, tira aurrera!  

Gauza bat aitortu behar dizut hala ere. Hau da, erritualarena… Astelehen goizero, hiri nagusira gindoazela, herri irteeran daukagun zubi ttiki gainean aitatxik autoa gelditzen zuen. Orduan, kotxetik atera behar nuen, eta hortxe eskatzen zidan, “euskara“ erreka bazter honetan uzteko, eta “frantsesa“ beste aldean jaso eta eramateko. Eta nik, zintzo-zintzo bere agindua kunplitzen nuen: nire hizkuntza hemen laga eta “frantsesa“ hantxe hartu. Eta tira, aste guztirako frantsesez aritzera! Ostiral iluntzean, aldiz, eskolatik itzultzerakoan, zubi gaineko errito berdina, alderantziz egiten genuen: erdara euskararekin trukatu eta, euskara gogo-mihitan, pozik eta harro herrian sartzen nintzen.

Egun batez, zoritxarrez, aitatxi zendu zitzaigun. Auzoko norbaitek, ez naiz gogoratzen zein izan zen, hiritik etxera ekarri ninduen eta ziztu bizian zubi gainetik iragan zen. Noski, delako harek ez zuenez errituala ezagutzen, zubi gaineko geldiunea ez genuen markatu. Eta ni, frantsesa ahoan etxeratu nintzen. Laster konturatu nintzen, ez zela gure etxean, herrian eta eskualdean denetan frantsesa baizik entzuten, eta euskararik batere ez.

Behin, igande arratsalde batez, familiakoak loaldian zeudela, aitatxiren autoa harturik hiriko bidetik urrundu nintzen. Han nonbait biratu eta gure zubi gainean geratu nintzen. Hortxe bertan, frantsesa euskararekin aldatu nuen eta herrira itzuli nintzen, berehalaxe. 

Geroztik, gure etxean eta herrian ere, euskarak berriz bere lekua hartzen ari du, poliki-poliki... Eta entzuten da, geroz eta gehiago, denetan.

Orain, aitona gogoan, zubi erdian gelditzen naiz beti. Eta aldiro, autotik jaisten ere… Ez, ez dut gehiago euskara erreka ondoan uzten, baizik eta, herritik kanpo joateko behar dudan beste mintzaira erreka bestaldean hartu egiten dut, eta euskararekin batera nire hizkuntza poltsan sartzen. Eta aurrera noa!